خنک کننده‌های خلا بیشتر جهت سرمادهی و ایجاد خلا در انبارهای مربوط به مواد غذایی، میوه و سبزیجات و گل‌ها استفاده می‌شود. هنگامی که آب داخل میوه‌ها و سبزیجات با کم شدن فشار وارد شده بر سطح پوست میوه و الیاف گیاهی شروع به تبخیر در خلا دمای اتاق کند؛ تبخیر باعث جذب گرمای مواد غذایی شده و در نتیجه منجر به کاهش دمای میوه‌ها و سبزیجات می‌شود. در صورتی که فشار را توسط پمپ خلا کاهش دهید، آب در فشار کم به جوش می‌آید. با این وجود؛ افت فشار و نقطه جوش نیز کاهش می‌یابد که می‌تواند نقطه جوش آب موجود در مواد غذایی را کاهش دهد، اما برای تبخیر آب باید گرما از مواد غذایی جذب شود. 

نحوه عملکرد خنک کننده‌های خلا

اصول کار خنک کننده‌های خلا بسیار شبیه به خشک کن خلا است که در آن آب به سرعت در اثر خلا، تبخیر می‌شود. تفاوت در این است که خشک کردن با استفاده از پمپ خلا باعث حذف آب می‌شود و خنک کننده‌های خلا فقط برای از بین بردن گرما با تبخیر آب برای دستیابی به دمای پایین است. آب در دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد تحت فشار عادی تبخیر می‌شود و به گرمای تبخیر ۲۲۵۶ کیلوگرم بر کیلو ژول نیاز دارد. هنگامی که فشار کاهش می‌یابد، آب حتی در دمای صفر درجه سانتی‌گراد نیز به جوش می‌آید. در این زمان، آب برای تبخیر به ۲۵۰۰ کیلوگرم بر کیلو ژول نیاز خواهد داشت و به عبارت دیگر در حالت کم فشار، تبخیر آب گرمای بیشتری را از جسم خارج می‌کند و اثر خنک‌کنندگی بیشتری دارد.
در زندگی روزمره، آب در فشار جو و در ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد به جوش می‌آید. اما دمای جوش آب ثابت نیست و با کاهش فشار، پایین می‌آید و در جایی  نقطه جوش آب نیز بالا می‌رود. در برخی از سیستم‌ها برای خارج کردن آب و رطوبت، فشار را پایین می‌آورند تا رطوبت داخل سیستم تبدیل به بخار شده و تخلیه شود. با پایین آوردن دمای جوش، آب به راحتی تبخیر می‌شود. از آنجا که مولکول‌های بخار آب، انرژی بیشتری نسبت به مولکول‌های آب مایع دارند؛ آب هنگام تبخیر باید گرمای نهان تبخیر را جذب کند و این کار باعث می‌شود که دمای موادی که این رطوبت از آن‌ها خارج می‌شود، کاهش یابد. مطابق این اصل، جسم مورد نظر را می‌توان در یک محفظه خلا بسته قرار داد که فشار منفی خاصی را تحمل می‌کند و توسط یک سیستم خلا مناسب می‌توان فشار داخلی آن را پایین آورد. با افزایش درجه خلا در مخزن، دمای جوش آب کاهش می‌یابد. با کم شدن فشار، تبخیر آسان شده و هنگامی که آب تبخیر می‌شود، گرمای خود شی را جذب و به سرعت جسم مورد نظر را خنک می‌کند.
تجهیزات اصلی خنک کننده محفظه خلا باید به درستی پیکربندی شوند. پس از ورود محصول به محفظه خلا، پمپ اصلی شروع به پمپاژ هوا می‌کند. فشار در محفظه کاهش می‌یابد و این کاهش فشار به پایین آمدن نقطه جوش آب کمک می‌کند و باعث می‌شود تا آب موجود در محصول شروع به تبخیر کرده و دفع شود. در این مرحله، دمای محصول به سرعت کاهش می‌یابد تا این که در دمای لازم خنک شود.

مزایا و معایب خنک کننده‌های خلا

در مقایسه با خنک کننده هوا، خنک کننده آب و سایر روش‌های خنک کننده، نوع خلا دارای مزایای صرفه‌جویی در مصرف انرژی، سرعت خنک‌کنندگی سریع، خنک کردن نسبتا یکنواخت و تاثیر کمی بر ساختار محصول است. همچنین دارای مشکلاتی نظیر سرمایه‌گذاری اولیه نسبتا بالا و کاهش وزن محصول است. اما در کل، این یک فناوری خنک‌کننده سریع و ایمن بوده که از کاستی‌ها عبور و کیفیت محصولات را حفظ می‌کند. این روش در مقایسه با روش‌های سنتی انتقال حرارت، نه تنها سریع و یکنواخت عمل می‌کند؛ بلکه تمیز و بهداشتی است که برای خنک کردن انواع مواد غذایی مانند میوه و سبزیجات بسیار مناسب خواهد بود.